Sa isang nag-aalab at walang pag-aatubiling press conference, muling ipinamalas ni Pangulong Rodrigo Roa Duterte ang kanyang hindi matitinag na paninindigan sa mga isyung bumabagabag sa bansa. Sa gitna ng maiinit na tanong mula sa mga reporter, nagbigay ang Pangulo ng mga matitinding pahayag patungkol sa kanyang “War on Drugs,” ang kontrobersiyal na Bureau of Customs (BOC) Commissioner, ang napipintong pagtatapos ng giyera sa Marawi, at ang kritikal na desisyon patungkol sa Free Tuition Bill. Ang kanyang mga salita ay hindi lamang naging depensa sa kanyang mga polisiya, kundi isang tahasang pagdeklara ng kanyang ‘total war’ laban sa mga puwersang sumisira sa Republika.
Ang Walang Atrasang ‘Total War’: Ang Depensa sa Utos na Pumatay
Isa sa pinakamainit na isyu na hinarap ng Pangulo ay ang patuloy na pagbato ng mga kritiko ng paratang na extrajudicial killings (EJKs) at ang umano’y ‘overkill’ sa mga operasyon ng pulisya laban sa iligal na droga. Sa kabila ng mga ulat at pag-aalala, nanindigan ang Pangulo sa kanyang utos sa militar at pulisya. Matapang niyang idineklara na ang kanilang operasyon ay hindi dapat magkaroon ng pag-aalinlangan, at kailangang tiyakin na walang matitirang banta.
“The police and the military should make sure that their enemies are dead. Otherwise, the other guys can still pull the trigger. You will end up with a dead police or a dead military soldier,” mariing paliwanag ng Pangulo .
Para sa kanya, ang isyu ng droga ay hindi lamang isang problema ng kriminalidad kundi isang pambansang banta na tumatawag para sa isang “declared war” . Ayon kay Duterte, ang kanyang kautusan ay masunog at “wasakin ang mga organisasyon”—ang buong chain ng iligal na droga, kabilang ang supplier, users, at sinumang konektado rito, dahil patuloy umano nilang pinapagana ang kalakaran. Binanggit din niya ang mga alkalde na sangkot sa iligal na droga, na nagpapahiwatig na ang operasyon ay malawak at hindi lamang nakatuon sa maliliit na isda.
Ipinunto ng Pangulo na ang kanyang paninindigan ay nag-ugat sa kanyang karanasan sa Davao, na inilarawan niya bilang isang “feudal state” na pinatatakbo ng iba’t ibang tao. Ang kanyang matinding mandate ay tapusin na ang problema, at ang sinumang magpapatuloy sa pagwasak sa bansa gamit ang droga ay haharap sa matinding puwersa ng estado. Ang kanyang pahayag ay isang malinaw na mensahe: sa giyera, ang pag-aatubili ay katumbas ng kamatayan, at siya, bilang Commander-in-Chief , ay hindi magpaparaya ng sinuman—maging ang kanyang mga tauhan—na magpapahamak sa misyon.
Ang Kontrobersiyal na Paninindigan kay Commissioner Faeldon: Tiwala, Hindi Korapsyon
Isa sa mga pinakamainit na bahagi ng press conference ay ang pagtatanong ng media patungkol kay Customs Commissioner Nicanor Faeldon. Si Faeldon ay pinag-iinitan dahil sa alegasyon ng korapsyon sa loob ng BOC at mga hinala ng connivance sa mga drug trafficker , na lumabas sa isinasagawang imbestigasyon ng Senado.
Sa gitna ng suspicion at tawag ng pagpapaalis, naglabas ng matinding paninindigan ang Pangulo para kay Faeldon.
“I believe with his integrity,” mariing sagot ni Duterte nang paulit-ulit siyang tanungin kung bakit patuloy siyang nagtitiwala sa komisyoner.
Para sa Pangulo, ang isyu kay Faeldon ay hindi pa sapat upang tanggalin siya. Iginiit niya na kailangang hintayin muna ang final report ng imbestigasyon bago siya magpasya. Kinukuwestiyon niya ang bigat ng isyu, na sinabing: “If it is really think that he is corrupt or unfit for the service, but let me also advise everybody that it was just a question of metal, not mathematical computation or the equation use, then there is really nothing to it as long as there is no corruption” .
Ang pahayag na ito ay nagpapahiwatig na itinuturing ng Pangulo na ang mga alegasyon ay maaaring tungkol lamang sa pagkakamali sa computation o proseso, at hindi tahasang gawaing korapsyon. Ito ay isang kontrobersiyal na paninindigan na tila nagbigay ng proteksyon sa opisyal sa kabila ng matinding pressure mula sa legislative at publiko. Sa esensya, kinumpirma ng Pangulo na mananatili si Faeldon sa puwesto habang patuloy ang imbestigasyon . Ang tanging magiging basehan lamang ng kanyang pagpapasya ay kung mapapatunayan ang korapsyon, hindi lamang ang pagiging unfit sa serbisyo.
Ang Urgent na Pulong sa mga Senador: Seguridad ng Republika
Hindi rin naiwasan na usisain ng media ang hindi inaasahang pagpupulong ng Pangulo sa ilang senador noong nakaraang gabi. Bagama’t binanggit niya na pinag-usapan nila ang posibleng amendments sa procurement law, nilinaw ni Duterte na ang primary purpose ng kanilang pag-uusap ay “urgent and immediate” [00:0:10:55].
Ibinunyag niya na ang core ng pag-uusap ay patungkol sa “state of security of the Republic and the criminality”. Ang pagtukoy sa urgent na isyu ng seguridad ay nagpapahiwatig na may mga matitinding banta o impormasyong natatanggap ang Pangulo na nag-udyok sa kanyang makipagpulong sa mga mambabatas sa gabi. Ito ay nagbigay ng spekulasyon patungkol sa lawak ng problema sa seguridad na kinakaharap ng bansa, na lampas pa sa isyu ng droga at terorismo sa Mindanao.
Marawi at ang Bilyones na Kailangan: Ang Matinding Banta ng Pagwasak
Ang nagaganap na giyera sa Marawi City, na malapit nang matapos ayon sa Pangulo, ay naging sentro rin ng usapin. Ipinarating ni Duterte na kailangan niya ng malaking pondo para sa rehabilitation ng siyudad.
“I would need billions for Marawi rehabilitation,” diin niya [.
Ang pagbanggit sa pangangailangan ng bilyones ay nagtulak sa Pangulo na manawagan sa BIR na paigtingin ang kanilang pagkolekta, at nagpapahiwatig na ang pagbawi sa Marawi ay hindi lamang laban sa terorismo kundi isang malaking financial undertaking para sa estado. Tiniyak niya sa mga Maranao na “they will not be abandoned”.
Gayunpaman, mas naging matindi ang kanyang pahayag nang maglabas siya ng ultimatum at babala sa mga grupo sa Mindanao, lalo na sa mga “moral areas” at “non-Muslim areas” na nagbabalak na gumawa ng gulo.
“Do not do not unless you want the repeat of what happened… I plead for peace, but please I say do not destroy my country,” nagbabala ang Pangulo.
Ang babalang ito ay hindi lamang patungkol sa Marawi kundi isang pangkalahatang warning laban sa sinumang magtatangka na wasakin ang kapayapaan at kaayusan. Ang panawagan niya para sa kapayapaan ay kaakibat ng banta na gagamitin niya ang lahat ng puwersa ng estado upang panatilihin ang integridad ng Pilipinas.
Ang Nakasandal na Desisyon: Kinabukasan ng Kabataan
Panghuli, ngunit isa ring kritikal na isyu, ay ang pagtatanong patungkol sa Free Tuition Bill na naglalayong magbigay ng libreng edukasyon sa mga State Universities and Colleges (SUCs). Kinumpirma ng Pangulo na ang bill ay nasa kanyang mesa na at kailangan niyang magdesisyon: i-veto ba niya o lagdaan bilang batas.
“It’s in my table. I will decide before the deadline,” aniya .
Ang desisyong ito ay may malaking epekto sa pambansang pondo at sa kinabukasan ng milyon-milyong estudyante. Sa isang banda, ang paglagda nito ay magbibigay ng malaking ginhawa sa mga pamilyang Pilipino, subalit ang pag implement nito ay nangangailangan ng bilyun-bilyong pondo na kailangang paglaanan. Ang nakatakdang deadline ay nagbigay ng tensyon sa usapin, lalo na’t kasabay nito ang pag-uwi ng Marawi at ang pangangailangan ng rehabilitation fund.
Sa huli, ipinakita ng press conference ang isang Pangulo na matatag at hindi nagpapatukso sa political pressure. Mula sa depensa sa kanyang ‘kill order,’ hanggang sa pagkapit kay Faeldon, at ang pagbabala sa mga nagtatangkang sirain ang bansa, ang kanyang mga pahayag ay isang matibay na pagdedeklara na ang kanyang pamamahala ay nakasentro sa pagwasak sa mga organisasyon ng kasamaan at ang pagpapanatili ng security at integrity ng Republika. Ang bawat salita niya ay hindi lamang nagbigay ng impormasyon kundi nagbigay ng ultimatum sa lahat ng kanyang mga kritiko at kalaban.