Ang Biyernes ng gabi, Mayo 20, 2022, ay magpakailanman nang naging isang marka ng kalungkutan sa kasaysayan ng pelikulang Pilipino. Sa pagpanaw ni Jesusa Purificacion Sonora, na mas kilala sa bansag na Susan Roces, tila naglaho ang isang maliwanag na bituin sa ating kalangitan.
Pumanaw ang tinaguriang “Reyna ng Pelikulang Pilipino” sa edad na 80 dahil sa cardiopulmonary arrest, ngunit ang kaniyang pamana—bilang isang aktres, ina, at huwaran—ay nananatiling buhay at walang hanggan.
Sa unang gabi ng kaniyang burol sa The Heritage Memorial Park sa Taguig City, naramdaman ang bigat ng pagkawala.
Ang simoy ng hangin ay tila bumigat, at ang liwanag ng mga ilaw ay hindi makatapat sa laking kalungkutan na nadarama. Ang kaniyang kabaong, tila napalibutan ng pagmamahal, ay naging sentro ng isang makasaysayang pagtitipon—hindi lamang ng pamilya at kaanak, kundi ng mga pinakamahahalagang personalidad at mga haligi ng industriya na kaniyang pinagsilbihan nang mahigit anim na dekada.
Ang Pagbuhos ng Pag-ibig ng Showbiz
Ang video na nagpapakita ng unang gabi ng burol ni Susan Roces ay hindi lamang isang ulat; ito ay isang emosyonal na dokumentasyon ng pagmamahal at respeto na iginawad sa isang aktres na hindi nagbago ang tindig at kabaitan mula noon hanggang sa huli. Ang titulong “Mga ARTISTA at iba pang KILALANG TAO sa unang gabi ng BUROL ni SUSAN ROCES” ay sumasalamin sa kung gaano kalaki ang inukit niyang pangalan sa puso ng mga kasamahan niya sa show business.
Sa mga unang oras pa lamang, nagsimulang dumagsa ang mga sikat na mukha, na ang bawat isa ay may dalang kuwento, alaala, at taimtim na pagdarasal para sa Reyna. Ang pagtitipong ito ay nagpakita ng tunay na pagkakapatiran sa industriya, isang sulyap sa kung paanong ang showbiz—na madalas ay tila puno ng intriga—ay nagiging isa sa harap ng pagkawala ng isang iginagalang na matanda.
Mga Mukha ng Pagluluksa: Ang Huling Pugay
Ilan sa mga unang nagpakita ng kanilang pakikiramay at nagbigay ng huling pugay ay ang mga pangalan na matagal nang iniugnay kay Susan Roces, hindi lamang sa trabaho kundi maging sa personal na buhay.
Eddie Gutierrez at Annabelle Rama: Ang pagdating ng beteranong aktor na si Eddie Gutierrez, kasama ang kaniyang asawang si Annabelle Rama, ay isa sa mga pinaka-emosyonal na tagpo. Si Eddie ay matagal nang itinuturing na paboritong leading man ni Susan Roces sa maraming matatagumpay na pelikula. Ang kanilang tambalan sa pelikula ay nag-iwan ng matinding impresyon sa mga manonood, at ang pagluluksa ni Eddie ay tila pagluluksa sa pagtatapos ng isang makulay at magandang bahagi ng kanilang kasaysayan. Ang kaniyang presensya ay nagpatunay na ang koneksyon na binuo nila sa set ay nag-ugat nang malalim, lampas pa sa mga ilaw at kamera.
Ang Pamilya at Malalapit na Kaibigan: Hindi rin nagpahuli ang mga artista na tinitingnan si Susan Roces bilang isang ina, lola, o tiya sa industriya. Dumating at nagdalamhati sina Ruffa Gutierrez at Maricel Soriano. Sa mundo ng showbiz, si Susan Roces ay hindi lamang isang Reyna kundi isang mentor at tagapayo. Ang pagluha ng mga aktres na ito ay nagpapakita ng personal na bigat ng kaniyang pagkawala.
Naroon din ang kaniyang pamangkin na si Sheryl Cruz, na nagdala ng mas personal na kirot sa gabi. Bilang malapit na kaanak, ang kalungkutan ni Sheryl ay kumakatawan sa lumbay ng pamilya sa pagkawala ng isang haligi.
Helen Gamboa: Isa ring matalik na kaibigan at kasamahan sa industriya, ang pagdating ni Helen Gamboa ay nagpahiwatig ng pagpupugay ng isang henerasyon ng mga bituin na sabay na sumikat at nagbigay-kulay sa ginintuang panahon ng pelikulang Pilipino.
Ang Sentimental na Paalam ni Senador Grace Poe
Sa gitna ng pagdagsa ng mga artista at VIP, ang pinakamabigat na role ay dinala ng kaniyang adopted daughter at tanging tagapagmana, si Senador Grace Poe-Llamanzares. Bilang anak, si Grace ang nagbigay-mukha sa matinding kalungkutan ng pamilya.
Sa kabila ng kaniyang pag-iyak at pananambitan, nagpakita si Senador Poe ng katatagan. Ibinahagi niya sa publiko na alam niyang matatanggap na nila ang kaniyang paglisan, lalo’t alam niyang “gustong gusto na rin ng kanyang ina na makasama ang kanyang yumaong asawa na si Fernando Poe Jr.” (FPJ). Ang linyang ito ay nagbigay ng kaunting aliw, isang pag-asa na ang Queen of Philippine Movies ay sa wakas ay muling nakapiling ang King of Philippine Movies. Ang tagpong ito—ang muling pag-iisa ng “Hari at Reyna”—ay naging isa sa pinaka-emosyonal at sentimental na bahagi ng unang gabi ng burol.
Idineklara rin ni Senador Poe na ang publiko ay bibigyan ng pagkakataon na makita at makiramay sa kaniyang ina simula sa Linggo, Mayo 22, isang desisyon na nagpakita ng respeto ni Susan Roces sa kaniyang mga tagahanga.
Higit Pa sa Karangalan: Ang Pamana
Ang burol ni Susan Roces ay hindi lamang isang okasyon ng pagluluksa; ito ay isang pagdiriwang ng isang buhay na buong-pusong inialay sa sining at pag-ibig. Ang kaniyang huling project sa telebisyon, ang FPJ’s Ang Probinsyano, kung saan gumanap siya bilang si “Lola Flora,” ay nagpakita ng kaniyang kakayahang makapag-ugnay sa mas bagong henerasyon. Ang kaniyang karakter ay simbolo ng katatagan, pagmamahal ng lola, at walang sawang suporta—mga katangian na sumasalamin sa kaniyang tunay na pagkatao.
Ang bawat bituin na dumalaw, bawat kamay na humaplos sa kaniyang kabaong, at bawat luha na pumatak ay nagpapatunay na si Susan Roces ay hindi lamang isang pangalan sa credits ng pelikula. Siya ay isang institusyon, isang icon na ang elegansa, kababaang-loob, at husay ay nagtakda ng pamantayan sa industriya.
Ang unang gabi ng kaniyang burol ay nagtakda ng tono para sa mga susunod na araw—isang gabi ng paggunita, respeto, at pag-amin sa katotohanan na ang isang Reyna ay pumanaw na, ngunit ang kaniyang korona ay mananatiling kumikinang sa alaala ng bawat Pilipino. Ang kaniyang muling pagkikita kay FPJ, ang kaniyang Hari, ay ang huling at pinakamagandang love story na iniwan niya sa mundo.