Sa mabilis na pag-ikot ng mundo ng social media, bihirang may isang balita ang nananatiling mainit sa loob ng maraming araw. Ngunit ang kaso ni Jed Andrew Salera, na mas kilala sa bansag na Range 999, ay tila isang teleseryeng puno ng mga hindi inaasahang rebelasyon.
Mula sa isang madugong insidente sa labas ng isang establisyimento sa Cebu hanggang sa loob ng selda, ang kwento ni Range 999 ay pumasok na sa isang mas masalimoot na kabanata: ang laban sa pagitan ng hustisya para sa biktima at ang pagprotekta sa karapatang konstitusyonal ng akusado.
Kamakailan lamang, ang buong bansa ay nagulat sa balitang binawian na ng buhay ang biktimang Amerikano na si Michael George Rich sa ospital. Ang dating kasong frustrated murder na kinakaharap ni Salera ay awtomatikong nahaharap ngayon sa posibilidad na maging isang ganap na murder case.
Sa gitna ng lumalakas na panawagan para sa katarungan, bumasag ng katahimikan ang kanyang legal counsel na si Atty. Abelardo Kilaton Jr. sa isang eksklusibong panayam. Ang tanong ng marami: Makakalaya ba si Range 999 sa kabila ng bigat ng krimen?
Ang Giit ng Arbitrary Detention
Sa panayam ni Sir Alan Domingo ng GMA Cebu, inilahad ni Atty. Kilaton ang isang anggulong hindi inaasahan ng publiko—ang usapin ng “Arbitrary Detention.” Ayon sa abogado, sa ilalim ng Article 124 at 125 ng Revised Penal Code, ang maximum detention period para sa mga heinous crimes o mabibigat na kaso ay 36 oras lamang bago dapat maisampa ang pormal na impormasyon sa korte.
Ibinahagi ni Atty. Kilaton na noong tinanong niya ang mga otoridad ukol sa docket number ng kaso, wala silang maibigay. Ito ang nagtulak sa kanyang maniwala na may nagaganap na iregularidad sa pagkakakulong ng kanyang kliyente. “Under our law, the maximum detention is only up to 36 hours if it’s a heinous crime, and I wonder why there was still no complaint or information,” saad ng abogado sa panayam [01:47]. Para sa kampo ni Salera, ang paglampas sa oras na ito nang walang pormal na kaso sa korte ay maituturing na ilegal na pagpigil sa kalayaan ng isang tao.
Kondisyon sa Loob ng Selda
Sa kabila ng kanyang kasikatan bilang isang vlogger at influencer, nilinaw ni Atty. Kilaton na walang espesyal na tratong natatanggap si Range 999 sa loob ng kulungan. Bilang anak ng dating female warden sa Cebu City, pamilyar ang abogado sa sistema ng bilangguan. Ayon sa kanya, “ordinaryo” lamang ang sitwasyon ni Range at ito ay pinakikitunguhan alinsunod sa itinatadhana ng batas [00:59]. Bagama’t maayos ang kanyang kalagayan, ang banta ng mas mabigat na kaso ay nananatiling nakabitin sa kanyang ulo.
Ang pagpanaw ni Michael George Rich ay nagbago sa daloy ng legal na stratehiya. Mula sa pagiging biktima ng pamamaril, si Rich ay naging mukha na ngayon ng isang pamilyang humihingi ng katarungan. Gayunpaman, binigyang-diin ni Kilaton na ang tungkulin ng isang abogado ay hindi lamang ang ipagtanggol ang kliyente kundi ang tiyakin na nasusunod ang “due process.” “No person can be deprived of life, liberty, or property without due process of law,” paalala ng abogado, na binabanggit ang pangunahing prinsipyo ng ating Konstitusyon [05:42].
Ang Teknikalidad ng Batas
Marami ang nagtatanong kung ang teknikalidad ba ng 36-hour rule ay sapat na upang mapalaya ang isang taong sangkot sa isang seryosong krimen. Ipinaliwanag ni Atty. Kilaton na kung mapapatunayan ang arbitrary detention, kailangang palayain ang akusado mula sa detention cell, ngunit hindi ito nangangahulugang tapos na ang kaso. “Hindi na nagpasabot nga dili makasuhan,” (Hindi ibig sabihin na hindi na makakasuhan), paliwanag niya [04:22].
Ang mangyayari ay dadaan ang kaso sa “regular process” o preliminary investigation. Sa puntong ito, magsusumite ng mga counter-affidavit ang kampo ni Salera at doon na dedesisyunan ng piskalya kung itutuloy ang pag-akyat ng kaso sa korte at ang paglalabas ng bagong warrant of arrest. Sa madaling salita, ang pansamantalang paglaya na hinahangad nila ay nakabase sa proseso ng batas at hindi sa pag-abswelto sa mismong krimen.
Ano ang Susunod para kay Range 999?
Sa kasalukuyan, patuloy ang paghahanda ng kampo ni Range 999 sa kanilang mga legal na hakbang. Bagama’t mabilis ang mga pangyayari at hindi pa sila lubos na nakakapag-usap nang masinsinan ng kanyang kliyente dahil sa bilis ng mga kaganapan noong nakaraang gabi, kampante ang abogado na maipagtatanggol nila ang karapatan ni Salera.
Ang kasong ito ay nagsisilbing paalala sa publiko na ang batas ay double-edged sword. Habang ang lahat ay nagnanais ng hustisya para sa biktima, ang bawat akusado ay may karapatan din sa ilalim ng Saligang Batas na hindi dapat balewalain. Ang tensyon sa pagitan ng emosyon ng publiko at ang malamig na katotohanan ng legal na proseso ay patuloy na magpapakulo sa usaping ito sa mga susunod na araw.
Mananatili ba si Range 999 sa likod ng rehas, o muli siyang makakalabas dahil sa pagkukulang sa proseso ng mga otoridad? Ang bawat minuto ay mahalaga, at ang bawat legal na maniobra ay tinitignan ng buong sambayanan. Isang bagay ang sigurado: ang kwentong ito ay malayo pa sa pagtatapos, at ang katarungan—sa anomang anyo nito—ay pilit na hahanap ng daan.